Damar Tıkanıklığı Belirtileri ve Nedenleri

Vasküler tıkanma yada damar tıkanıklığı, uzun süreçte ve ileri yaşlarda ortaya çıkan tehlikeli bir hastalıktır. Sağlıksız beslenme ve uygun olmayan yaşam tarzı nedeni ile  aterosklerotik plak oluşumu ile başlayan bir süreç sonunda damarların tıkanmasıdır. 

Bu plaklar damarları daraltmakta, sertleştirmekte ve tıkamakta ve sonuçta da   kan dolaşımını yavaşlatmaktadır  ve dolayısıyla iç organlara, kalbe veya beyne giden damarlardaki kan pıhtılarına neden olarak kan akışının durmasına neden olacak kadar oksijen sağlanmasına engel olabilmektedir.

[quick-content]

Damar Tıkanıklığının Belirtileri Nelerdir?

Damarlarda tıkanıklık genellikle erken dönemde fark edilmemektedir. Bu nedenle, tıkanıklık ilerlediğinde, bir kişinin kalp krizi veya inme gibi hayatı için çok tehlikeli olduğu durumlar beklenmedik anlarda ortaya çıkabilmektedir. Bu yavaşça ortaya çıkan hastalık, genellikle 50 yaşın üzerindeki kişilerde kendini göstermektedir. Çocuklarda ve ergenlerde nadiren görülmektedir. Bu hastalığın önlenmesinde en önemli faktör, damar tıkanıklığı belirtileri ve sağlıklı bir yaşam tarzı seçimi konusunda dikkatli olmaktır.

Ana nedenlerinden biri kalıtımolan damar tıkanıklığı, , sigara ve yetersiz beslenmeninde etkisiyle yavaş ilerleyen tehlikeli bir sağlık sorunudur. Pek çok semptomu olmasına rağmen, hastalar tarafından erken fark edilmez. Bununla birlikte, kalp krizi ve bir insanın hayatı için çok tehlikeli olan felç gibi ciddi sonuçlar meydana gelebilmektedir. 

Tıkalı Damar Belirtileri Nelerdir?

Tıkalı damarlara göre belirtiler değişir. Oksijenle dolu kan atardamarlar yolu ile bütün vücuda ve  kalp damarlarına da gönderilmektedir. Damarlardaki plak birikiminin bir sonucu olarak, koroner arterlerin tıkanması, göğüs ağrısı (anjina pektoris) adı verilen sağlık sorunlarına neden olmaktadır. Kalp kasına yetersiz oksijen beslemesinin neden olduğu anjina belirtileri şunlardır:

  • Göğüs basıncı, göğüs sıkışması, göğüs ağrısı
  • Omuz, kol, boyun, çene veya sırta vuran ağrı
  • Hazımsızlık
  • Egzersiz sonrası göğüs ağrısı
  • Solunum güçlüğü
  • Kalp ritmi sorunları

Bazı işlemlerde duygusal stres de ağrıyı arttıran faktörler arasında sayılmaktadır. Bu noktada, kalbin etrafındaki en küçük kılcal blokaj bile ciddi sorunlara neden olabilir. Bu semptomlar nefes darlığı, uyku problemi, zayıflık ve sürekli yorgunluktur.

Beyin Damarlarının Tıkanma Belirtileri Nelerdir?

Koroner arterlerin aksine, karotid arterlerin beyine oksijenli kan taşıyan servikal damarlar denir. Beyine giden karottis ve vertebral atardamarların tıkanıklığı sonucu inme riski ortaya çıkabilmektedir. Sonuç olarak, beyin damar tıkanıklığı ölüm riskini taşır. Serebral damar tıkanıklığı belirtileri aşağıdaki gibi sıralanabilir.

  • Aniden felç
  • Vücudun belirli bölgelerinde uyuşma 
  • Konuşma güçlüğü ya da anlaşılamaması
  • Görme problemleri
  • Solunum problemleri
  • Baş dönmesi
  • Ayakta dururken veya yürürken denge kaybı ve beklenmeyen düşüşler
  • Bilinç kaybı
  • Ani şiddetli baş ağrısı

Kol ve Bacakların Atardamarlarının Tıkanma Belirtileri Nelerdir?

Kollarda ve bacaklardaki dokuları besleyen atardamarların aterom plakların oluşumu ile başlayan süreç sonrası tıkanması  periferik arter damarlarının tıkanması olarak adlandırılmaktadır.. Kol ve bacakların damar tıkanıklığına bağlı en sık karşılaşılan şikayetler kısaca şöyle sıralanabilmektedir:

  • Kollarda ve bacaklarda uyuşma ve ağrı
  • Yürümekle ayak, baldır , uyluk ve kalçaya gelen ağrı
  • Yürüme zorluğu ve yürüme mesafesinin kısalması
  • Bacak ve ayaklarda uyuşukluk
  • Bacaklarda ve ayaklarda titreme
  • Zayıflamış bacak kaslarına bağlı olarak bacaklarda kuvvet kaybı
  • Bacakların renginde bir değişiklik, örneğin renkte veya kızarıklıkta değişiklik
  • Ayak tırnaklarını kalınlaşma
  • Üst bacaklarda ve ayak parmaklarında saç dökülmesi
  • Bacak ve ayak yaralanmalarında daha uzun iyileşme süresi
  • Ayakta ve bacakta ağrı
  • Ayak parmaklarında, ayakta kangren 

Damar Tıkanıklığına Ne Sebep Olur?

Semptomların başlamasından sonra merak uyandıran bir diğer sorun da damar tıkanıklığının sebepleridir. Ancak bunun için bir neden söylenemez; birçok nedenden dolayı olabilir. Bu noktada en belirgin faktör yaşam tarzıdır. Düzensiz beslenme, kötü alışkanlıklar bu hastalıkta öncü bir rol oynamaktadır. Vasküler oklüzyonun nedenleri:

  • Kandaki kötü kolesterolün  (LDL) artması, iyi kolesterol olan HDL nin azalması 
  • Yüksek tansiyon
  • Diyabet (diyabet) hastalığı
  • Sigara kullanımı
  • Düzensiz beslenme ve obezite
  • Yetersiz fiziksel aktivite, hareketsizlik
  • Ailede vasküler hastalıklar ve kalıtım
  • Yaşlılık belirtileri görülür.

Vasküler Tıkanıklık Nasıl Oluşur?

Vasküler tıkanma, fark edilmesi zor olan ve sinsi olarak ilerleyen bir hastalıktır ve önlemler çok erken alınmalıdır. Özellikle gençlerde sağlıksız beslenme ve sigara içmek, daha sonraki yaşlarda kan damarlarının tıkanmasına neden olabilmektedir. Vasküler tıkanmaya karşı alınacak önlemlerin başında yaşam biçiminde uygulanacak birtakım değişiklikler gelmektedir. Bu bağlamda, düzenli egzersizlerden veya çeşitli fiziksel aktivitelerden, sağlıklı bir diyetten bahsedilebilir. Ayrıca kolesterolü yükselten yiyeceklerden kaçınılmalıdır. Bu hastalığa yakalanmamak için sigara ve alkolden uzak durmak da önemlidir. Bacak egzersizleri önerilir.

Damar tıkanıklığı için birçok tıbbi tedavi vardır. Birincisi ilaç tedavisidir. Çeşitli testlerden sonra, damarlarda plak oluşumunu veya kanın pıhtılaşmasını önlemek için çeşitli ilaçlar kullanılabilmektedir. İlaçlar ayrıca kolesterolü ve kan basıncını düşürmek için de kullanılabilmektedir. Ayrıca damar tıkanıklığı belirtileri oluştuğunda bu şikayetleri azlatan örneğin yürüme mesafesini uzatan ilaçlar vardır.

Bunlar da İlginizi Çekebilir

Barsak Damarlarının Tıkanıklığı (Mezenterik İskemi)

Mezenterik atardamarlar aortadan ayrılıp ince ve kalın barsakların beslenmesini sağlayan damarlardır. Eğer bu damarlarda tıkanıklık oluşursa barsak yeterince kan alamaz ve mezenterik iskemi adı verilen hastalık ortaya çıkar.

Devamını Oku
Periferik Anevrizmalar (Uzuv Damarlarında Balonlaşmalar)

Aortanın dışındaki atardamar anevrizmaları ise periferik anevrizmalar olarak tanımlanırlar. Bunlar en sık uzuvlardaki atardamarlarda gelişir. Özellikle diz arkasındaki popliteal atardamarın anevrizması en sık karşılaşılan anevrizmadır.

Devamını Oku
Böbrek Damarlarının Hastalıkları (Renovasküler)

Böbrek damarlarını tutan hastalık renovasküler hastalık olarak isimlendirilmektedir. Genellikle böbrek atardamarında daralma yada tıkanıklık nedeni ile böbreğin işlevlerinin bozulması ve yüksek kan basıncı ile seyreden bir hastalıktır.

Devamını Oku