Şeker yarası neden olur?

Diyabetik hastaların en önemli sorunlarından birisi ayakta oluşan yaralardır. Ayak yaraları sadece hastanın keyfini bozan bir sorun olmakla kalmayıp, bacağı ve hayatı tehdit eden sonuçlar doğurur. Hayatları boyunca şeker hastalarının yaklaşık %20 sinde ayakta yaralar açılır. Ayakta yara olan hastaların %6 sı ise yaranın iltihaplanması ya da yaraya ait diğer sorunlar nedeni ile hastaneye yatırılır. Öte yandan şeker hastalığı ve yaraları bacak kesilmesinin (amputasyon) en önemli sebebidir. Ayağında yara gelişen her 4 şeker hastasından birinde bacak kesilmektedir. Bu nedenle şeker hastalarındaki ayak yaralarının önlenmesi ve tedavisinin önemi tartışmasızdır. Diyabeti olan her kişide ayakta yara oluşabilir. Özellikle uzun süredir şeker hastalığı olan yaşlı erkeklerde, insülin kullanan hastalarda ve şeker hastalığına bağlı olarak böbrek, göz ve kalp hastalığı olan kişilerde ayakta yara oluşma riski daha fazladır. Bunun yanı sıra alkol ve sigara kullanımı da ayak yaraları oluşumuna katkıda bulunur.

Şeker hastalarında ayak yarası çok sayıda faktörün bir araya gelmesi ile oluşur. Bu faktörlerden en önemlileri şeker hastalığının sinirleri bozması (nöropati) sonucu ayakta duyunun azalması, atardamar tıkanıklığı, yine nöropatiye bağlı ayakta şekil bozuklukları, tekrarlayan tahrişler ve yaralanmalardır.  

Şeker hastalarında yıllar içinde sinirlerin yüksek kan şekerinden zarar görmesi sonucunda nöropati gelişir ve ayağın dokunma hissi ortadan kalkar. Öte yandan yine nöropatinin etkisi ile derinin yağ ve ter bezleri çalışmadığı için deri kurudur ve esnekliğini canlılığını yitirdiği için kolay yaralanabilir haldedir. Bazı diyabetik hastalarda yine nöropatinin ayak kaslarını etkilemesi ile ayağın şekli ve yürüme dinamiği değiştiği için, yük taşımaya alışmamış ayak bölümlerine ağrılık kaymaya ve bu bölgelerin derisine baskı olmaya başlar. Böyle bir ayağa sahip olan hasta farkında olmadan ayağını bir yere vurduğunda, yandığında, ayakkabı vurduğunda yada bir cisim battığında oluşan yarayı ,nöropati nedeni ile ağrı hissetmediği için, fark etmez.  Bu şekilde yada kendiliğinden bir yara oluşur ve hasta yarayı fark etmediği için iyileştirici yada korucuyu önlem almaz. Öte yandan hastaların önemli bir bölümünde ayağa giden damarlarda tıkanıklıklar vardır. Oluşan bir yaranın iyileşebilmesi için normalden on kat fazla kan gerekir. Gerek damardaki tıkanıklık ve sonucunda ayağa gelen yetersiz kan akımı, gerekse şeker hastalığının olumsuz etkileri nedeni ile oluşan yara çoğu kez kendiliğinden iyileşmez ve ilerler. Yara iltihaplandığında olayın düzelmesi daha da zorlaşır. Hastaların çoğunun yaşlı, bakıma muhtaç ve görme sorunu olan kişiler olması, ağrının yarada olmayışı yaranın fark edilmesini güçleştirir. Genelde hastalar yara oldukça sorunlu hale geldikten sonra doktora başvururlar.  Oluşan yaralar belirli bir süre fark edilmeden devam eder ve genişlemeye ve derinlere kemiklere ve eklemlere nüfuz eder. Uzun süredir devam eden yaralar ya da enfeksiyonlar beslenemediklerinde uç bölümlerinde kangren gelişir. Bu şekilde diyabetik yara yada enfeksiyonlar bir taraftan yayılırken bir taraftan da kangrene dönüşür. Her iki durumda bacağın kaybı ile sonuçlanabilir.

 

Bunlar da İlginizi Çekebilir

Bacaklarımda damar hastalığını engellemek için ne yapabilirim?

Devamını Oku
Bacaklardaki damar hastalığında başlıca tedavi yöntemleri nelerdir?

Yaşam tarzında yapılacak bazı değişiklikler: Örneğin sigaranın bırakılması, yürüyüş, ayak bakımı ve hastalık için risk oluşturan yüksek kolesterol, yüksek tansiyon, şeker hastalığı ve şişmanlığın tedavisi, İlaç tedavisi, Anjioplasti ve stent, Cerrahi

Devamını Oku
Şeker yarası nasıl önlenir?

Devamını Oku