Aterektomi - Tıraşlama
Aterektomi damarda darlık yada tıkanıklık oluşturan kolesterol bulunduran aterosklerotik plağın (damar sertliği) mekanik olarak kazınarak çıkartılmasıdır.
Aterektomi balon anjioplasti yada stentleme sonrası daralmış yada tıkanmış damarları açmakta da kullanılabilir.Aterektomi aynı anjioda olduğu damar içine yerleştirilen özel bir kateter ile damar içindeki darlık kazınarak çıkartılmasıdır.
Aterektomi genelde atardamarlardaki darlık yada tıkanıklıklarda uygulanır. Tedavi planlanırken sorunun yeri, şekli, derecesi, içeriği ve pıhtı bulunup bulunmadığı büyük önem taşır. Sıklıkla bacaktaki femoral atardamar ve baldırdaki diğer atardamar hastalıklarında balon veya stent halen mükemmel sonuç sağlayamadığı için, bu bölgede aterektomi tercih edilebilmektedir.
İşlemden bir kaç gün once bazı kan testleri yapılıp, hastadan aspirin ve diğer pıhtılaşma üzerine etkili ilaçları bırakması istenir.
Damarlardaki sorunları daha iyi değerlendirebilmek için bilgisayarlı tomografi, manyetik rezonans ve anjiografi çekilebilir. Hastadan işlem öncesi 8-12 saat bir şey yiyip içmemesi istenebilir.
İşlem esnasında hastaya hafif bir sakinleştirici ve ağrı kesici verilip, genelde kasığa yapılan lokal anestezi ile kateterler atardamar içine yerleştirilir. Çekilen anjiografi sonrasında aterektomi cihazının kateteri darlığın yada tıkanıklığın olduğu alana ilerletilip çalıştırılır. Cihaz genelde döner bir başlığı olup, damar içini kazıyıp yada tıraş ederek açar. İşlem esnasında kullanılan cihazın tipne göre, artıklar ya kateterden geri alınır yada iyice eritilerek dolaşıma verilir.
Aterektomi genelde balon anjioplasti yada stentleme yapılarak tamamlanır. Anjiografi çekilerek kalite kontrolü sağlanıp, yerleştirilmiş olan bütün kateterler geri çıkarılır. İşlem genelde 1-3 saat sürer.
Hastalar işlem sonrası geceyi hastanede geçiririler. Bu arada bol sıvı tüketirken, bacak ve genel vücut fonksiyonları izlenir. Hastalar ertesi gün taburcu edilir ve 2 gün sonra normal hayatlarına dönerler.
İşleme ait olası yan etkiler, aterektomi yapıulan damarın yırtılması yada delinmesi, kanama, yada kan birikmesi, damar içinin ayrılması (diseksiyon), damarın pıhtılaşması, damarda spazm ve daha aşağılara pıhtı atması, idrarın kanlı gelmesi ve kalp krizi gibi genel sorunlardır.
Aterektomi o an için o hastada sorun oluşturan darlığı düzeltir ancak damar sertliği hastalarda devam eden bir sorun olduğu için başka yerlerde de benzer sorunlar oluşabilir. Bunun önemlemi hasta ve hekim tarafından alınmalıdır. (Bakınız damar sağlığı) Bunun için hastalar sağlıklı beslenmeli, düzenli egzersiz yapmalı, kilo vermeli, sigarayı bırakmalı ve ayak bakımına dikkat etmelidirler. Risk faktörlerine yönelik doktor tarafından verilen tedavi uygulamalıdırlar.
