Endovasküler Anevrizma Onarımı (EVAR)

Endovasküler Anevrizma Onarımı (EVAR)

Endovasküler Anevrizma Onarımı (EVAR)

Anevrizma onarımının açık cerrahi tedaviye göre daha hafif bir şekli endovasküler yani damar içerisinden anevrizmaya kendinden stentli bir suni damar (stentgreft) yerleştirilmesidir. Burada kasıklardan yapılan bir kesi ile atar damar içerisine üzerinde metal stent ve özel bir kumaştan oluşan suni damar yerleştirilmiş olan kateterler ilerletilir.

 Greft üzerindeki stentler greftin katlanıp kapanmasını engeller ve grefti içeriden sağlan damar duvarına doğru yapıştırır. Bu suni damar anevrizma içinde açılarak anevrizma içerden onarılmış olur. İşlemde sadece kasık kesileri yapıldığı ve daha hafif bir anestezi kullanıldığı için hastalar tarafından daha kolay atlatılır.

Ne Zaman Endovasküler Anevrizma Onarımı Yapılır?

Bu girişim hastaya daha az yük bindirdiği için özellikle genel durumu bozuk hastalar için endovasküler anevrizma onarımı açık anevrizma ameliyatına göre daha uygun bir seçenektir. Anevrizmanın yeri, şekli ve eşlik eden diğer damar sorunları nedeni ile anevrizmalı hastaların %80-90 nında endovasküler anevrizma onarımı yapılabilir.

Örneğin karındaki aorta anevrizması için anevrizma boynu yani böbrek damarlarından sonraki normal aorta kısmı idealde en az 1.5 cm olmalıdır. Endovasküler suni damar yerleştirilmesi anevrizmalar dışında diseksiyonlar yani damarın katmanları arasında kan bulunması ve atar ve toplardamarlar arasında bağlantı (arteriyovenöz fistüller) içinde uygun bir tedavi şeklidir.

Nasıl yapılır?

Hastanın seçimi ve işlemin planlaması çok büyük önem taşımaktadır. Anevrizmanın bu tedavi için uygun olup olmadığını değerlendirmede en iyi yöntem üç boyutlu bilgisayarlı tomografi veya manyetik rezonansdır.

Bilgisayarlı tomografide anevrizmanın çapı, uzunluğu, normal damarlara olan mesafesi, normal damarların çapı ve çatallanma yerleri belirlenir ve bu değerlendirmeyi takiben en uygun stentgreft hazırlanır.

Bu yöntemde hasta belden uyuşturularak yada genel anestezi ile kasıklara iki küçük kesi yapılarak buradaki femoral atar damara ulaşılır.

Ancak son yıllardaki özel yöntemlerle bir yada iki kasıkta kesi yapılmadan da aynı anjio yapar gibi bu işlem gerçekleştirilebilmektedir. Bu damarlara aortadaki anevrizmaya ulaşacak şekilde kateterler yerleştirilir.

Röntgen cihazı altında suni damarın üzerine yerleştirilmiş olduğu kateterler anevrizmalı bölgeye ilerletilip, özel bir mekanizma ile bir şemsiyenin açılması gibi suni damar açılarak en uygun yere yerleştirilir.

Suni damarın uçlarında içeriden balon şişirilerek damar duvarına içeriden iyice yapışması sağlanır. Daha sonra aynı sistemle anjiografi çekilerek anevrizmanın artık kan ile dolmadığından kanın suni damarın içinden aktığından emin olunur. Kateterler çekilerek kasıklar kapatılır.

İşlem sonrası

İşlem sonrası hastanın hastanede birkaç gün daha yatması gerekir. Bu süre içinde yemek yiyebilir ve hatta yürüyebilir. On gün sonra hasta kontrol için tekrar hastaneye gelir ve muayene edilir. Bu süre içinde hastanın ağır kaldırmaması, araç kullanmaması tavsiye edilir. Daha sonra hasta normal yaşamına döner. Her altı ayda bir ultrasonografi ve tomografi ile değerlendirilir.

Olası yan etkiler (Komplikasyonlar)

Endovasküler anevrizma onarımının en önemli komplikasyonu suni damarın çevresinde yani anevrizmanın içinde tedavi ile olmaması gereken kan akımının devam etmesi yada tekrar olmasıdır. Endoleak olarak bilinen bu durumda ya stent greft ile damar arasındaki aralıklardan kanın geçmesi veya anevrizma duvarına açılan damar uçlarından kanın geri anevrizmaya dolması sonucu gelişir. Endoleak önemlidir ve düzelmez ise anevrizmanın büyümesine hatta rüptüre olabilir. Endoleak endovasküler anevrizma onarımına benzer işlemlerle tedavi edilir ve nadiren açık ameliyat gerekebilir.

Endovasküler anevrizma onarımının diğer bilinen komplikasyonları kullanılan suni damarda enfeksiyon, tıkanıklık oluşması, yerinden oynamasıdır. Endoleak ve diğer komplikasyonlar endovasküler anevrizma onarımı yapıldıktan sonra her hangi bir zaman gelişebilir. Bu yüzden hastaların yaşam boyu takibi gereklidir.

İşlem sonrası yaşam tarzında ve alışkanlıklarında bazı değişiklikler gereklidir. Sigaranın tamamen kesilmesi, kolesterol ve yağ içeriği düşük gıdalar alınması ve günde bir saatlik haftada 3-5 kez aerobik ezersiz uygulaması tavsiye edilir.