Toplardamar Kapak Onarımı
Kanı kaçırarak toplardamar yetmezliğine neden olan kapakların ameliyat ile onarılarak kanı geri kaçırmayacak hale getirilmesidir.
Yürürken baldır adeleleri tarafından toplardamarlar içinde kalbe doğru ilerletilen kan, yerçekimi etkisi ile geri aşağılara doğru kaçmak istediğinde toplardamarlar içerisinde her 5-10 cm bir yer alan ve yukarıya doğru açılan kapaklar kapanrlar. Bu şekilde kan bacaklarda göllenmez. Kapaklar bilinmeyen bir nedenle yada toplardamarlarda pıhtı oluştuğunda bozulup kanın aşağı doğru geçişine izin verirler. Bu durum yıllar içinde toplardamarlarda basıncın artmasına ve toplardamar yetmezliği gelişimine yol açar. Hastalıklı kapakların onarımı yada hastalıklı kapakların yerine sağlam kapak konması venöz ülser gibi ciddi toplardamar yetmezliği varlığında yapılır.
Ameliyat öncesi hastaya olası riskler ve faydalar hakkında bilgi verilir. Genelde kapak onarımı ciddi bir sorun olmadan gerçekleştirilebilen bir ameliyat olmakla beraber, damarların yaralanması, damarlarda pıhtı oluşması, bacakta şişme, kanama, enfeksiyon ve akıntı gibi riskler taşımaktadır.
Ameliyat öncesinde güvenli bir ameliyat ve anestezi için bazı tahliller yapılır. Yetmezlikli kapakların damarların Doppler ultrason ile belirlenir ve işaretlenir. Eğer kapak nakli yapılacaksa kapağın alınacağı damarın Doppler ultrasonu yapılır. Kapak onarımı yapılabilmesi için hastada toplardamarda tıkanıklık olmadığından emin olunmalıdır. (bakınız toplardamar tıkanıklıkları) Bacaklarda toplardamar kapak onarımı yapılan hastalarda karındaki iliak toplardamarlardaki tıkanıklık atlandığı taktirde yapılan ameliyatın hiçbir faydası olmayacaktır.
Ameliyat genel yada epidural anestezi altında yapılır. Yapılan bir cilt kesisi ile kapak onarımı yapılacak olan damara ulaşılır. Hastalıklı kapağın olduğu hizadan damar açılır. Çok çeşitli kapak onarım teknikleri vardır. Kapakların olduğu bölge dışardan dikişlerle desteklenerek kapaklar gerdirilir. Bazen kapakların çevresine özel bir parça konularak daha da genişlemesi engellenir. Eğer kapak nakli yapılacaksa koltukaltından kol toplardamarına ulaşılıp, kapağın olduğu kısa bir damar çıkartılıp, bu damar uç uca dikilir. Daha sonra alınan sağlam kapak bulunduran kısa damar bölümü hastalıklı bacakta diz arkasındaki ya da kasıktaki toplardamara eklenilir.
Ameliyat 3-5 saat sürebilir. Hastanede yatış süresi ise 4-6 gündür.
Ameliyattan sonra bazen birkaç günlük yoğun bakım yatışı gerekebilir. Ameliyattan sonra fizik tedavi ve rehabilitasyon gerekebilir. Hastaların belirli bir süre kan inceltici ilaç kullanmaları gerekir.
Ameliyattan sonra biraz halsizlik bacakta ağrı ve biraz şişlik olabilir. Ancak olası yan etkiler damarların yaralanması, damarlarda pıhtı oluşması, bacakta şişme, kanama, enfeksiyon, yara sorunları ve yara akıntısı olabilir. En önemli yan etki onarılan kapağın iyi çalışmamasıdır. Kapak yetersiz çalışırsa yapılan işlemin bir faydası olmayabilir. Bazen kapak hiç çalışmayıp damarda tıkanıklık oluşturabilir.
Doğru seçilmiş bir hastada, başarılı yapılan bir ameliyat şikayetlerde önemli oranda rahatlama sağlar.
